Wat een belevenissen

Het was me het weekje wel: Ziekenhuis in, ziekenhuis weer uit. Gelukkig is alles weer helemaal goed en ben ik weer een bijzondere ervaring rijker. Het is makkelijker om het ziekenhuis in te komen, dan er weer uit, ook al mag dat van de arts. De week na de Tibetrip was goed begonnen. Heerlijk om weer in Sankhu te zijn, ook al deed het water het natuurlijk weer niet. Heel fijn om de kinderen weer te zien en hun les te geven, de onderwijzeressen te zien. Iedereen was blij. Zelfs een moeder die ik onderweg tegenkwam hield een heel verhaal tegen mij in het Nepalees. Waar ik natuurlijk niets van begreep, maar het was leuk en voelde heel goed en welkom. En… de wegen waren niet meer modderig. Het regenseizoen is nu dus echt voorbij, een maandje later dan het hoort (nou ja, gebruikelijk was) en dit betekent dat ik niet hoef op te letten waar ik loop, geen glijpartijen, moddervoeten enz. Gewoon lopen. Wel stoffig, dus misschien ga ik de modder nog wel eens missen. Ook dachten we dat we nu mooi uitzicht zouden hebben op de bergen achter Kathmandu. Helaas, nu zien we de smog boven Kathmandu hangen en zien we helemaal niets meer van wat er achter ligt. Een bruingrijze wolk hangt erboven. Morgen, dinsdag ga ik weer naar Sankhu toe en kijken of dit nog steeds zo is. Waarschijnlijk wel. En daar zit ik nu midden in! Want: dinsdag begon ik wat last te krijgen met ademen, woensdag nog meer en donderdag helemaal. ’s Ochtends vroeg gebeld naar Bharat (onze coördinator van Cross Borders) dat ik naar het ziekenhuis in Sankhu wilde gaan en of hij een taxi kon sturen (zijn er nl. niet in Sankhu, moeten dus uit Kathmandu komen). Hij kwam zelf met een privé-auto: deze zijn iets luxer en ook via een organisatie te bestellen. Met Josefien en hem in de auto naar het ziekenhuis, is 15 min. hobbelen. Daar direct aan de zuurstof op de Emergency room en o wonder. Er bleek een Nederlands echtpaar als plastisch en algemeen chirurg aanwezig te zijn voor 8 maanden. Was even heel emotioneel, mijn verhaal in het Nederlands kunnen doen. Zij konden niet zoveel doen, want het is nl. een gespecialiseerd ziekenhuis voor plastische chirurgie en brandwonden (zijn er hier heel veel!). Ze doen daar overigens prachtige dingen! Met de ambulance (nou ja, landrover met sirene en zwaailichten en zuurstoftank vastgebonden achterin) naar Kathmandu. En zowaar het hielp af en toe als hij alles aanzette: een enkele auto ging opzij. Hoogteziekte kan nl. lijden tot longembolie of hartfalen begrepen we, dus vandaar de snelheid (op zijn Nepalees dan). Gebracht naar een privé kliniek gespecialiseerd in cardiologie en verder alle andere specialiteiten aanwezig. Foto’s, ECG, Bloedonderzoek en vervolgens een senior cardioloog erbij, echocardiogram en hij wilde verder kijken, dus: Katheterisatie. Lig ik daar in eens op een soort operatiekamer in een hansop (ik was al drie keer van hansop veranderd, voor elk onderzoek weer een ander leek het wel) met wel 6 verpleegkundigen om mij heen. Toch wel overmand door emoties en ook angst van wat gebeurd er allemaal en wat is er aan de hand, tranen. “Oh, m’am do n’t cry, we take care of you, you are in good hands”. Gelukkig was ik nog zo helder dat ik kon zeggen, O in Holland geeft het niet als je huilt. De verpleger die direct naast mij zat slaakte een zucht en zei: “then it’s ok”. Later legde hij het druk verband aan en is nog diverse keren langs gekomen om te checken of het goed ging. Dat ik dat nog onthouden heb, want verder weet ik er niets meer van. Wel dat de cardioloog zich verontschuldigde dat hij mij pijn deed, want dat deed het! Ondanks verdoving en roesje. Josefien zat steeds op de gang te wachten en daar liep hij gelijk naar toe: “I have good news for you, Your friend is good, no problem. You see her in 5 minutes.” En dat was waar. We werden naar een kamer gebracht: het leek wel de suite van een hotel alleen stond er een ziekenhuisbed i.p.v. ander bed. Zelfs een luxe badkamer en een pantry (maar daar kwamen we pas het laatste halfuur achter). Josefien moest ook blijven, want het is hier gebruikelijk dat je familie voor je zorgt, zeker op een eenpersoonskamer. Voor haar stond er een sofa klaar en ze kreeg beddengoed. En daar lig je dan, drukverband om mijn rechterpols (daarlangs ging de katheter naar binnen), infuusklaar in mijn linkerhand en aan de zuurstof. Wel uitzicht op de apen die langs het raam kwamen. Gelukkig voelde ik mij snel beter met de zuurstof en werd ik gerustgesteld dat dit kan gebeuren na hoogteziekte, maar dat er verder niets aan de hand was en ik met rust en voorlopig zuurstof weer op zou knappen. Wat ook is gebeurd! Ik heb vanmiddag al weer door Thamel lopen sjouwen en shoppen. Toch nog niet te veel doen, bleek naderhand weer, want wel moe. Antibiotica gekregen van een weer een andere arts vanwege een beginnende bijholte ontstekening, met iets erbij voor mijn darmflora. En een stoomapparaat wat vooral mee moest naar huis om te blijven gebruiken. De cardioloog kwam ook nog een aantal keren langs. Hij bleek de beste van heel Nepal te zijn, een Indiër al 15 jaar hier werkzaam. Zelfs uit Amerika komen mensen voor hem hiernaartoe. Ik was dus in goede handen. Eten bestelden we met roomservice in het ziekenhuis restaurant, want dat moet je hier zelf verzorgen, vandaar de familie erbij. Financial manager was langs gekomen nog op de ER (net zo als van de serie ongeveer), liet Josefien allerlei papieren tekenen, nam mijn verzekeringskaarten mee en ging alles regelen. Helaas voor hem, bleek er een keuzemenu te staan achter het tel.nr. en dat begreep hij niet. Vrijdagochtend kwam hij langs om te vertellen dat ik wel naar huis zou mogen die dag, maar dat het wachten nog was op autorisatie van de verzekering dat alles betaald zou worden. ’s Middags heb ik zelf gebeld en kon alles geregeld worden, wat nog wel een paar uurtjes duurde, medisch rapport faxen, dokter naar laten kijken in Nederland, autorisatie terug faxen en eindelijk om 19.30 uur mocht ik weg. Per rolstoel naar de taxi vervoerd en toen weer verder zelf lopen. De momenten dat ik door het ziekenhuis werd gereden was ik wel een soort bezienswaardigheid: een blanke in een rolstoel in ziekenhuis kleding! Een maal zat er een Tibetaanse vrouw tussen, toen zij naar mij lachte voelde dit rechtstreeks uit haar hart komend. Heel ontroerend was dat moment. De cardioloog kwam in de loop van de ochtend bevestigen dat ik weg mocht en er moest ook nog een foto gemaakt worden met hem. Dat gebeurt toch in Nederland niet; met je behandelend arts op de foto en ook kreeg ik een cd-rom mee met de opnamen van de katheterisatie. Josefien kreeg een omhelzing van hem en de opdracht goed voor mij te zorgen. Zij kent mij nu door dik en dun en van binnen en van buiten! Ik heb nl. mijn hele medische dossier mee gekregen met daarin een CD-rom met de katheterisatie en ook nog allerlei medicijnen. Dat krijg je in Nederland toch niet mee. In elk geval konden we alles gelaten over ons heen laten komen, tot rust komen en hebben we ook kunnen lachen om van alles. Ik ben ook niet in paniek geweest. Had steeds het gevoel dat het wel weer goed zou komen en had hier ook vertrouwen in. Op de kamer was er een grote televisie, dus tennis (Heineken in Shanghai?) gekeken en hebben we de huwelijksceremonie van de koning van Bhutan en de kroning van zijn bruid gezien. Dat hadden we anders toch maar gemist en het was bijzonder om te zien, zeker nu we net in Tibet geweest waren. (buurlanden en ook Boeddhistisch) Het vond plaats in een grote Boeddhistische tempel met rituelen en ceremoniën. Heel mooi, wat een pracht en praal en ook genegenheid die zij lieten zien voor elkaar. Dat is in zo’n land ook heel bijzonder. Hij schijnt heel geliefd te zijn en in zijn doen en laten ook een voorbeeld. Bhutan schijnt ook een prachtig land te zijn met heel veel rijkdom aan oude historie en goede zorg voor de bevolking. Vrijdagavond waren we dus weer terug in het appartement in Kathmandu. Wendela was ook hiernaar toe gekomen en via de telefoon hadden Josefien en ik haar aan kunnen geven wat we graag uit Sankhu wilden hebben. We hadden natuurlijk niets bij ons. Een paar dagen rustig aan gedaan, nog wat last van mijn pols en verder gaat het weer goed en weer een bijzondere ervaring rijker. Dus kom je in Kathmandu in het ziekenhuis te liggen: de medische zorg, faciliteiten en liefdevolle zorg is goed, heel wat Nederlandse ziekenhuizen kunnen hier nog wat van leren! Buitenlanders worden naar dit soort privé klinieken gebracht en dan ook meestal die waar ik nu was. O ja, de ambulance moesten we betalen: schrik niet, wel 800 roepies (8 euro)! Is goedkoper dan een taxi want dan betalen we voor die rit 1000 (10 euro) roepies. Dit wordt bewust gedaan zodat het betaalbaar is voor iedereen, want verzekeringen hebben de meeste mensen niet hier. Gisteren, maandag, heb ik een bril voor achter de computer gekocht, mijn leesbril heb ik nl. steeds vaker nodig. Dat kost hier nl. bijna niets. Oogarts, klein kamertje, wel alle apparatuur, omdat ik hier vrijwilligerswerk deed rekende hij mij het Nepalese tarief: 250 roepies (2,5 euro), buitenlanderstarief is 500 roepies. Dat heb ik hem maar wel gegeven met de opmerking dat de andere 250 roepies is voor iemand die het echt niet kan betalen. Ach, zei hij, die behandel ik toch wel hoor. Bril: 950 roepies en glazen 1300 roepies. Dus bij elkaar 2700 roepies is 27 euro. Koop daar in Nederland maar eens een bril voor. Verder gaat alles goed en dat hoop ik nu zo te houden. Ik heb wel besloten om een weekje later terug te komen, moet nog wel even mijn ticket wijzigen, maar dat is zo gebeurd heb ik begrepen. Even een weekje ergens gaan relaxen, er zijn hier een aantal heerlijke resorts, waar met een gids mooie wandelingen gemaakt kunnen worden die makkelijk zijn, niet hoog gaan (lijkt mij even erg belangrijk) en waar het rustig en schoon is. Op dinsdag met weer een privé auto terug naar Sankhu. Daar keek ik echt naar uit. Weer in de rust te zijn, want het is hier nu in Kathmandu wel erg druk. Heel veel toeristen, want het is hoogseizoen. Ook voelt het heel raar dat de nieuwe groep vrijwilligers is begonnen met hen introductieprogramma. Het lijkt nog maar zo kort dat ik hier ben. Toch al weer bijna 3 maanden. De tijd vliegt. Woensdag op ons gemak (met Josefien en 2 zussen van haar die hier zijn gearriveerd) naar het ziekenhuis in Sankhu gewandeld om nog te bedanken voor de goede zorg en rekening op te halen. Ik werd enthousiast begroet door verpleegsters, artsen en mevrouw van de administratie. We kregen koffie en een rondleiding. Mooi wat daar allemaal gebeurd op gebied van brandwonden en plastische chirurgie. Ik heb gelijk een flinke donatie achtergelaten en daar waren ze heel blij mee. Veel patiënten hebben nl eigenlijk geen geld voor de zorg. Hierna zijn we naar een tempel (Changu Narayan) op een heuveltop aan de overkant van de rivier gelopen. Eerst de rivier door, schoenen uit, tot onze knieën erin, vervolgens via rijstvelden en omhoog via een smal paadje. Mij was op mijn hart gedrukt het rustig aan te doen en om het kwartier een slok water te nemen en even stil te staan. Ging heel goed, met 2 stokken lopen (zoiets als Nordic Walking, maar dan anders), 2,5 uur over gedaan, prachtige tempel en oud plaatsje. Waarschijnlijk de oudste tempel van Nepal. Dat wordt in elk geval verteld. Mooi uitzicht, heerlijk geluncht en toen weer teruggegaan in 1,5 uur. Ging helemaal goed. ’s Ochtends had ik nog net gehoord dat donderdag er ook cursus was voor de teachers van het Day Care Centre, dus die dag kon ik heerlijk uitrusten. Vrijdag weer naar school. Verschillende kinderen kwamen onderweg al enthousiast op mij af rennen. Eentje pakte mji bij mijn rechterpols, Au. Wat is er vroeg zij? Zij begreep dat dit nog pijnlijk was en waarschuwde vervolgens andere kinderen voorzichtig te zijn met mijn rechterarm. Is toch heel lief. Aan het einde van Circle time heb ik verteld, met vertaling in het Nepalees, wat er was gebeurd. Dit hebben we aangegrepen om te laten zien hoe belangrijk het is om goed je best te doen en dat de kinderen dan verpleegster, dokter of iets anders in een ziekenhuis kunnen worden. Verschillende staken hierna op onze vraag wie dat zou willen hun hand op. Leuk, ik hoop dat dit gaat lukken, want daar is nog wel wat voor nodig, maar hier kom ik nog op terug. Na school ben ik met de bus naar Nagarkot gegaan. Josefien en zussen waren daar ’s ochtends naar toe gaan lopen. Dit ligt op 1850 m. Was met de bus een uurtje hobbelen over zand en keien weggetjes naar boven. Ik zat helemaal ingeklemd achterin, met mijn knieën tegen de bank voor mij, links de zijkant van de bus en rechts mijn rugzak met daarnaast 4 nepalezen op de achterbank. Na ongeveer 15 min. kwam er wat meer ruimte. Gezellig met een paar Nepalezen mijn waterfles gedeeld. Dat gaat heel goed, zij gieten het in hun mond, zonder de fles aan te raken. Alleen die rit was al een hele belevenis. Ik werd gewaarschuwd waar ik er uit moest, en liep toen in 5 minuutjes naar het hotel toe met hulp van de hoteleigenaar via de telefoon. De volgende ochtend om 5.00 uur ! vertrek naar het view point voor de zonsopgang over de hele Himalaya !!! Helaas, ligt bewolkt. Dus matig beeld, maar wel schitterend. Ontbeten in het hotel en vervolgens teruggelopen naar Sankhu, zo’n 17 km, dat deden we in ongeveer 5 uur met pauzes. Een prachtige tocht. Dit is het weer voor even. Dinsdag mijn laatste dag hier, het is heel snel gegaan. Ik meld mij wel weer. Namasté